بررسی ضریب دبی و افت انرژی جریان عبوری از سرریز و سرریز- دریچه نیم-استوانه‌ای

پژوهش حاضر به بررسی ضریب دبی و افت انرژی جریان عبوری از سرریز- دریچه نیم‌استوانه‌ای متمرکز شده است. آزمایش‌ها در یک کانال آزمایشگاهی مستطیلی به طول 8، عرض 282/0 و عمق 3/0 متر بر بستر صاف در آزمایشگاه پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، با استفاده از مدل‌های فیزیکی با قطرهای 70، 120 و 160 میلی‌متر در ارتفاع بازشدگی‌های مختلف بین صفر تا شعاع سازه و در دبی‌های متفاوت انجام شده‌اند. نسبت ارتفاع سازه به عرض کانال محدوده 57/0 > D/B > 25/0 را پوشش داده است و جریان ورودی محدوده 55/0 > F_r > 012/0 را در برگرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهند در تمام زوایای قرارگیری سازه ضریب دبی و پارامتر بی‌بعد H_f/H (نسبت افت انرژی به عمق آب بالادست) در هر دو حالت انحنا رو به بالادست و انحنا رو به پایین‌دست به ترتیب با افزایش پارامتر بی‌بعد H/P (نسبت عمق بالادست به تصویر سازه) افزایش و کاهش می‌یابند. در یک H/P ثابت، پارامتر بی‌بعد H_f/H و ضریب دبی در حالتی که انحنا سرریز-دریچه نیم‌استوانه‌ای به سمت بالادست می‌باشد به علت جمع شدگی تدریجی خطوط جریان ، ضریب دبی بیشتر و افت ورودی کمتری نسبت به حالتی که انحنا سرریز-دریچه نیم‌استوانه‌ای به سمت پایین‌دست است، دارا می‌باشند.